Merak ettiklerimiz

1. Aracı doğalgaza dönüştürme işlemi nasıl yapılmaktadır ve aracın hangi kısımlarını içeren bir değişim söz konusu olmaktadır?

İki tip dönüşüm vardır. Tek yakıt ve çift yakıt dönüşümü.  Tek yakıt dönüşümünde, araçlar üzerinde motor revizyonu gerçekleştirilerek silindir kapaklarında buji noktaları oluşturmakta bunun yanı sıra pistonların tolerans değerleri içerisinde boyları kısaltılıp yanma odası hacimleri artırılmaktadır. Elektronik kontrol ünitesi (ECU) desteği ile ateşleme ve çalışma zamanları belirlenip sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) sistemine dönüştürülmektedir. Motor, dönüşüm sonrası %100 doğalgaz ile çalışmaktadır.  Çift yakıt dönüşüm sisteminde ise, motorlarda herhangi bir revizyon gerçekleştirmeden emme manifoldu üzerinden Duel Fuel ECU (elektronik kontrol ünitesi) desteği ile dizel ve CNG yakıt, sisteme gaz pedalına basıldığı oranda karışım ile gönderilip sistem çift yakıtlı olarak çalıştırılmaktadır.

2. Bu değişim ne kadar bir sürede gerçekleşmektedir?

3-4 günde aracın dönüşümü yapılıp, ruhsatlandırılabilmektedir.

3. Doğalgaza dönüştürülme işlemi hangi araçlar için yapılmaktadır? Tonaj bu konuda bir etken midir?

Halihazırda Mercedes 18.40 çekicileri, 32.40 ve 41.40 kamyonları, BMC pro serisi kamyonları, BMC 260 ve 280 serisi otobüsleri, Otokar Sultan otobüsleri, Isuzu kamyonları dönüştürebiliyoruz. Ancak dönüşüm arge çalışması yapıldıktan sonra her marka araç için yapılabilmektedir.

Tonaj, dönüşüm için bir etken değildir.

4. Doğalgaza dönüştürülmüş bir aracın tekrar dizelli sisteme dönüştürülmesi mümkün müdür?

Müşteri eğer aracını tekrar dizele dönüştürmek isterse, dönüşümü gerçekleştiren servis istasyonunda aracını dizele geri döndürmek mümkündür. Doğalgaza dönüşüm aşamasında motor üzerinde iptal edilen dizel yakıt ile ilgili parçaların neredeyse tamamı aynı araçta tekrar kullanılabilmektedir.

 5. Doğalgaza dönüştürülmüş bir araç hem doğalgazlı hem de dizelli kullanılabilir mi?

Dönüşümü gerçekleştirilecek araçlar için iki farklı seçenek olduğunu söylemiştik. Birincisi %100 doğalgaz kullanan dönüşüm sistemi, diğeri ise hem doğalgaz, hem de dizel yakıtın belli oranlarda karıştırılarak kullanıldığı çift yakıt sistemidir. Dolayısıyla çift yakıt sistemi tercih edilmiş ise, dizel yakıt belli oranlarda doğalgaz ile karıştırılarak kullanılır, doğalgazın bittiği zaman ise sadece dizel yakıt ile araç kullanılabilir. Araç dönüşümü  %100 doğalgaz kullanımı yönünde ise, bu dönüştürülen araçta dizel yakıt kullanılamaz.

6. Bu işlem ne kadar bir maliyet gerektirmektedir?

Dönüşüm maliyeti, tek yakıt veya çift yakıt sistemlerinin seçilmesine, araçların cinslerine göre değişebilmektedir. Özetle, 18.000 TL ile 30.000 TL  araç üreten marka, artık orijinal olarak doğalgazla çalışan araç üretebilmekte, buna karşın eldeki dizel araçların dönüşümü için de birçok firma dönüşüm kitlerini üreterek doğalgaz ile çalışan araç sayısının artmasına yardımcı olmaktadır.  Aşağıdaki  tablo, doğalgazın yoğunlukla kullanıldığı ülkelerin listesini göstermektedir.  

Dünya doğalgazlı araç sahipliliğindeki ilk 10 ülke. (2012 yılı)

Ülke                Kayıtlı araç sayısı (yaklaşık)

1.     İRAN                 3.300.000

2.     PAKİSTAN      3.100.000

3.     ARJANTİN      2.180.000

4.     BREZİLYA      1.730.000

5.     HİNDİSTAN    1.500.000

6.     ÇİN                    1.500.000

7.      İTALYA          740.000

8.     UKRAYNA      380.000

9.     KOLOMBİYA             380.000

10.   TAYLAND       350.000

Yukarıdaki ülkelerin sahip olduğu doğalgazlı araç sayılarına ek olarak, Barselona ve Madrid Belediyelerinin kullandığı tüm otobüsler ve çöp kamyonları doğalgazlıdır.

Paris, Nice ve diğer bir çok Fransa şehrinde 2007 yılından itibaren belediyeler öncülüğünde kullanılan araçların tümü CNG’ye dönüştürülmüştür ve istasyon ağları bütün ülkede bulunmaktadır.  İtalya’nın da bütün şehirlerinde belediyeler ve özel sektör 2006 yılından itibaren yatırımlar yapmakta ve toplu taşıma araçlarının neredeyse tümü CNG ile çalışmaktadır. Almanya’da DHL kargo firması 2007 yılında 170 adet olan CNG’li araç filosunu 2012 yılı itibariyle 6500 adetlere çıkarmıştır.

Amerika’da UPS kargo firması “Temiz hava- Temiz Yakıt “ sloganı ile 6000 adet CNG’li araç kullanmakta, ve alacağı araçlar için de CNG’li olmalarını şart koşmuştur. Amerikan Telekom firması AT&T’de kullanılan araçların 600 adedi CNG ile çalışmakta, 2011 yılında da 8000 adet aracı CNG’li olarak filosuna katmıştır.  Coca Cola firması tüm dünya genelinde temiz yakıt, temiz çevre sloganı ile araçlarında CNG kullanımına dikkat etmekte olup, filosunda binlerce CNG’li araç bulunmaktadır.

13. Bu konuda bir devlet desteği söz konusu olabilir mi? Beklentiniz nedir?

Çevreye daha az zarar veren, temiz yakıt CNG’nin kullanımının artması için, araçlarda kullanılan doğalgazın pompa fiyatı içinde yer alan ötv rakamının belli bir süre için sıfırlanması, veya yarıya düşürülmesini (1 m3 doğalgaz için 85 kuruş ötv alınmaktadır) arzu ediyoruz.