DHL Global Ticaret Barometresi (GTB), yayınlanmaya başlandığı Ocak 2018’den bu yana ilk kez, önümüzdeki üç ayda dünya ticaretinde ufak çaplı bir daralma yaşanacağına işaret ediyor. Dünya ticaretinin görünümünü ortaya koyan endeks toplam 8 puanlık bir düşüşle 48’e geriledi. Ara ve ham ürünler alanındaki ticaret akışı üzerinden yapılan değerlendirmeler belirlenen endeks değerindeki bu yeni seviye, dünya ticaretinin, önümüzdeki üç ayda az da olsa gerilemesinin beklendiği anlamına geliyor. Bu düşüşte GTB’nin iki temel bileşeni olan hava ve konteynerize deniz ticaretindeki kayda değer azalma etkili oldu. Hava ticaretinin endeks değeri 6 puan gerileyerek 49’a, konteynerize deniz ticaretinin endeks değeri ise 8 puan gerileyerek 48’e düştü.

Ticaret ivmesinde arka arkaya son birkaç çeyrektir düşüş görülüyor

Son gelişmeler, GTB’nin 2018 ortalarından bu yana kayıt altına aldığı aşağı yönlü eğilimin devamı niteliğinde. Şu anda yaşanan daralma, aynı zamanda, 2013’ten itibaren geçmiş verileri de hesaba katan GTB’nin 2015 ortasında bir aydan uzun bir süre boyunca global ticaret hacminde ölçümlediği düşüşten bu yana ilk olma özelliğine sahip.

DHL Express Türkiye CEO’su Claus Lassen, endekse ilişkin değerlendirmesinde, ABD ve Çin arasında tansiyonun yükseldiği bir dönemde, 2019 yılı üçüncü çeyreği için global ticaret açısından hafif ölçekte olumsuz bir görünüm oluşmasının büyük sürpriz olmadığını belirterek, “Son GTB ölçümleri, neden ticari çekişmelerin hiçbir kazananının olamayacağını açıkça ortaya koyuyor. Bununla beraber, Almanya gibi bazı majör ekonomiler, pozitif ticari büyüme kaydetmeye devam ediyorlar. Yılbaşından bugüne kadar olan süreyi perspektife aldığımızda, dünya ticaretindeki büyüme -yine de- pozitif. Dolayısıyla, ticari büyümede yavaşlama olmakla birlikte, 2019’un toplamda pozitif bir yıl olacağı yönündeki öngörümüzün hala geçerli olduğunu söyleyebiliriz” dedi.

ABD-Çin arasındaki ticarî anlaşmazlık global ticaret ivmesini aşağı çekiyor

Tüm GTB endeksi ülkeleri arasında global arenada süregiden ticari çekişmenin taraflarından olan ABD en ağır kaybı yaşadı. Görünümü 11 puan düşerek 44’e geriledi. Söz konusu kayıp asıl olarak temel ihracat kategorilerinde negatif bir görünüm ortaya çıkmasından kaynaklandı. Çin, kayıplar bakımından ikinci sıraya yerleşti ve 7 puanlık düşüşle 49 puana indi. Çin’in negatif görünümünde itici güç, çeşitli kategorilerde ithalatın düşmesine karşılık toplam ihracatta yalnızca çok ufak bir büyüme gerçekleşmesi oldu.

İki ülke arasındaki ticari çekişme, Ocak 2018’de GTB hayata geçirildiğinden bu yana sürekli eşikte duran bir tehlike olsa da, daha önce hiçbir zaman kendini güncel ticaret öngörülerinde bugün olduğu kadar açık ve net dışa vurmamıştı. ABD ve Çin’in global endekse olan katkılarının büyüklüğünden dolayı, azalan ticarî büyüme oranları da öngörülen global düşüşe ciddi oranda etki ediyor. Global ticarî daralmanın hâlâ nispeten hafif sayılabilecek boyutta olması, ticarî anlaşmazlıklar sırasında ticaret akışının tamamen kesilmediği gerçeğiyle açıklanabilir. Daha ziyade, ticaret rotaları ve tedarik zincirleri başka ülkelere kayıyor. Küresel ölçekte bakıldığında, bu durum, ülkeler arasındaki ticari gerilimin olumsuz etkilerini kısmen telafi ediyor.

Birleşik Krallık’ta ticaret Brexit tehdidinden etkilenmezken, Almanya ve Hindistan makul büyüme oranlarını koruyor

Genel ticarî zayıflamanın yaşandığı bir iklimde, GTB bileşeni üç ülke, ekonomik durgunluk seviyesinin üzerinde kalmayı başarırken önceye göre daha yavaş ticari büyüme görünümü kaydetti: Almanya bir önceki çeyreğe göre yalnızca 1 puanlık bir düşüşle 52’ye inerken Hindistan 6 puan kaybetti ve 53 puanlık bir endeks görünümü elde etti. Birleşik Krallık ise 2 puanlık artış kaydederek endeks değerini 52’te çıkardı. Hâlâ açıklığa kavuşmayan Brexit belirsizliği düşünülecek olursa bu sonuç bir miktar şaşırtıcı görünüyor. Bu durum, ekim sonunda keskin bir Brexit gerçekleşmesi riskine karşılık şirketlerin giderek daha çok demirbaş stokladığının bir göstergesi olabilir.

Doğu-Asya ekonomilerinde ticaretin zayıflama eğilimi devam ediyor

Çin’in yanı sıra Doğu-Asya’daki Japonya ve Güney Kore ekonomileri de ticari ivmede düşüş kaydetti. Japonya’nın endeks değeri 7 puan düşerek 50 bandına yerleşti ki bu durum, ticari dinamiklerde durgunluğun habercisi. Güney Kore, ticarî büyüme bakımından önümüzdeki üç ayda düşüş yaşayacağı tahmin edilen üçüncü GTB ülkesi. Mart 2019’da hafif bir düşüşle 49 puana gelmesinin ardından endeks 3 puan daha kayıpla 46’ya inmiş durumda.