Bütün dünyadaki koridor planlama çalışmalarında yer alan Türkiye, Afrika dahil olmak üzere uluslararası taşıma koridorlarının çoğunun üzerinden geçtiği ender ülkelerden. Devlet yetkilileri, ülkemizin coğrafi konum avantajını değerlendirerek, taşıma koridorları planlama platformlarında artık “inisiyatif başlatan bir Türkiye” olarak yer almak için çaba sarf ediyor.  Üzerinden geçtiği ülkelere sayısız faydalar sağlayan taşıma koridorları hakkında uzman görüşü almak üzere Ulaştırma Bakanlığı Dış İlişkiler Daire Başkanlığı Avrupa Birliği Uzmanı Dr. Şeref Tabak ile görüştük. Dr. Şeref Tabak, taşıma koridoru kavramından, ülkemizin içinde bulunduğu taşıma koridorlarına kadar Türkiye’nin taşıma koridorları konusundaki mevcut durumu ve projeksiyonlarından bahsetti.

“Şebeke ve Koridor kavramları karıştırılmamalı!”

Taşıma koridoru temel olarak ne demektir?

Taşıma koridoru, uluslararası düzeyde ele alındığı takdirde her şeyden önce bir planlamadır. Yani malların, kişilerin, eşyanın uluslararası, kıtalararası, bölgelerarası taşınmasında ticari akımların başlangıcı ve bitişinde ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda genellikle çok taraflı olarak ilgili bütün bölge ve kıta ülkelerinin katılımıyla oluşturulan ulaştırma alt yapısı planlaması. Ulaştırma Koridoru kabataslak bir güzergİ¢ha işaret eden bir kavramdır, soyut bir kavramdır.

Şebeke, halihazırda işleyen, üzerinde mal ve yolcu trafiğinin olduğu bir altyapının somut olarak ifade edilmesi, mevcut bir altyapıya işaret edilmesidir. Koridor ise, mevcut, planlanan, gerçekleştirilmesine ihtiyaç duyulan ve ileride gerçekleştirilmesi öngörülen bütün altyapıları içeren-şu anda var olmayan, projesi olan ya da proje fikri olan her türlü altyapı dahil-, ileriye dönük ticari akışın üzerinden geçeceği düşünülen, var sayılan bir geniş güzergahı, alanı ifade ediyor. Bu demektir ki, Koridor, mevcut somut şebekeden ötede bir kavramdır. Yani birtakım ihtiyaçlara ve öngörülere dayalı olarak geleceğin planlanmasıdır; belli üretim ve tüketim merkezleri arasındaki bağlantıların, koridor planlama çalışmalarını yapan merkeze göre değişen perspektiflerde gelecek için planlanmasıdır. Taşıma koridorundan söz etmek her zaman fiili bir şebekeye referans anlamına gelmiyor. Bir koridordan bahsederken, o koridorun içinde yer alan limanlar, karayolları, demiryolları kısmen bellidir, fakat her zaman tam anlamıyla mevcut bir şebekeye tekabül etmeyebilir. Bir proje de olabilir, bir eksik hat da söz konusu olabilir, gelecekte yapılacak altyapıları ve işletime sokulacak hatları da kapsayabilir, tabii ki somut olarak mevcut şebeke her zaman önemlidir, geleceğin planlanmasında bir veridir. Bu bir planlama, yaklaşım, düşünce tarzı. Bunu somutlaştırırsak Uzak Doğu ile Orta Asya, Türk Cumhuriyetleri, Kafkasya ve Avrupa Birliği ile Amerika Birleşik Devletleri belli başlı üretim ve tüketim merkezleridir. Ulaşım Koridorları da bu merkezleri ve merkezler arasındaki ulaşım ihtiyaçlarını esas alır.

Taşıma koridorları, bütün taşıma modlarını kapsamaktadır. Fakat esas olan uzun mesafeli eşya taşımacılığı olduğu için ağırlıklı olarak denizyolu, karayolu ve demiryolundan söz edebiliriz.

Röportajın devamı kamyonum dergisi 29. sayıda...