Ukrayna (ve Rusya) limanlarında çaresiz beklemek zorunda bırakılan gemi ve tayfalarına ilişkin çalışmalar, Devletin ilgili kademelerinden yetkililer ve İMEAK Deniz Ticaret Odası ve Kosder (Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği) tarafından, etkin koordinasyon ve hassasiyetiyle sürdürülmektedir.

Rusya'nın ele geçirdiğini açıkladığı veya geçirmesi muhtemel Ukrayna limanları göz önüne alındığında (Ukrayna tarafında, Sulina'nın kuzeyinden başlarsak Chernomorsk, Odessa, Yuzhny, Nikolaev, Kherson ve Azak Denizi Batı kıyısında Berdiansk ve Mariupol'da), yaşanan belirsizliği zorlaştıran ilave unsurlar, kalkış manevrasına yardım edebilecek botların eksikliği ve trafiğin akışını bozacak (mayın, batmış barç gibi) muhtemel engellerdir. Yani, ateş ile bir imkan yaratılsa bile hareket kabiliyeti kısıtlıdır.

Sivillerin geçiş koridoruna benzer, mayınsız deniz koridoru (ve belkide tarafsız römorkörlerin dahil edilmesi) ile gemi ve tayfamızın bölgeden uzaklaştırılması için tüm devletlerarası imkanların kullanılacağı kanaatindeyiz. Zira, mahsur kalan gemiler sadece bizimkilerle sınırlı değildir.

Rusya'nın kontrolünde ve fakat kalkış müsadesinin devletlerarası görüşmeler sonrası mümkün kılınabileceği limanlardan Azak Denizinde Rostov limanı (ve Don nehrindeki rıhtımları), Yeisk, Temruk, Kerç bölgesinden hareketlenecek gemiler ve ticari faaliyetlerine (hala) devam edebilen Novorossiysk limanından  yüklemesini tamamlayıp kalkan/kalkacak ecnebi bandıralı gemiler "transit" geçerken ikmal için (şüphesiz çoğu) Ahırkapı'da demirleyeceklerdir. Boğazlarımızdaki bu trafik yoğunluğu, ister istemez ticari geçişlerde uzun beklemelere sebep olacaktır.

Sigorta şirketleri, armatörün talep ettiği ilave korumayı kuvertür dışında tutma hususunda direnirken, bu geçiş yoğunluğu riskleri artıracaktır.

Riskleri azaltmak isteyen kiracı ve armatörler ticaret bölgesi Karadeniz söz konusu olduğunda hele hele artan yakıt fiyatları ile pek de yaratıcı olamayacaktır. Hem kosterler, hem de (panamax ve daha) büyük gemiler, sigortanın sağladığı navlun, demoraj, savunma (FDD - Freight, Demurrage, Defence) korumasından faydalanabilecek mi, şüphe ile bakılmalıdır. 

Bir de armatörün gemide iki-üç kişilik iskelet tayfa ile çok güç şartlara dayanma zarureti ortaya çıkarsa, çözüm uzaklaşır, gemi söküm faaliyetleri yoğunlaşır.
Uzmanına danışılması gereken kritik bir deniz meselesi ise Novorossiysk Deniz
Üssü emrine tahsis edilmiş "birkaç" savaş gemisi Ege'den Kuzey'e, Karadeniz'e kaçmak/sığınmak/üssüne ulaşmak istediğinde, reaksiyon ne olmalıdır? 

8 Mart gününü, Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerde barış dileyen anaların ve tüm kadınların yüreklerindeki sızıyı hissederek, ümitle kutlarız.

Nazım Karadağ

8 Mart 2022, İstanbul