Evlatlarımızı kimlere teslim ediyoruz? Bu kişiler aldıkları sorumluluklara uygun her türlü şart ve yeterliliğe sahip mi? Devlet bu hizmeti ve dolayısıyla bu hizmeti sağlayan kişileri nasıl tanımlıyor ve denetliyor?

Merak ettik ve inceledik…

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nca yürütülen Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği’ne göre, okul servis araçlarının kiralanmasından denetimlerinin yapılmasına ve güvenliğinin sağlanmasına kadar bütün aşamalarda okul yöneticilerine, ailelere ve ilgili bakanlıklara ciddi görevler düşüyor.

Kimler Okul Servisi Hizmetini Verebilir?

İlgili mevzuata göre gerçek ve tüzel kişiler servis hizmeti verebiliyorlar. Ancak bu hizmeti verebilmenin yolu bir takım şartlara haiz olmaktan geçiyor tabii ki… Hem işletmeci hem şoför hem ilgili diğer personel hem araç açısından.

“Yurtiçi Yolcu Taşımacılığı Sürücü Mesleki Yeterlilik Belgesi”

İlgili ( 28/8/2007 tarih ve 26627 sayı ) Yönetmeliğin 8. Maddesi taşıma işlerinde çalışanların nitelikleri düzenleniyor. Buna göre; okul servis araçlarını kullanan şoförler ile rehber personelin; sorumlu ve yetkili olduğu hizmetin niteliklerine sahip olmaları gerekiyor. Yani; rehber personelin 22 yaşını doldurmuş ve en az lise mezunu olması ( Danıştay 8. Dairesinin 12.02.2010 tarihli ve Esas No:2009/10048 sayılı Karar ) ile birlikte Türk Ceza Kanunu’nda yer alan uyuşturucu madde kullanma, çocuğa cinsel istismar, düzeni bozacak şekilde sarhoş olmak gibi suçlardan affa uğramış olsa bile hüküm giymemiş olması gerekiyor. Şoförler ise son beş (5) yıl içerisinde; bilinçli taksirli olarak ölümlü trafik kazalarına karışmamış olmalı… Alkollü olarak araç kullanma ve hız kurallarını ihlal nedeniyle, sürücü belgeleri birden fazla geri alınmış ise bu şoförler  "Yurtiçi Yolcu Taşımacılığı Sürücü Mesleki Yeterlilik Belgesi" ne sahip olamıyor.

“Belgesi Olmayan Şoförlük Yapamayacak”

Devletin yeni aldığı bir kararla artık okul servisi şoförlerinin ayrıca ‘mesleki yeterlilik belgesi’ ne de sahip olması gerekiyor.

Yüz Kızartıcı Suça Müsamaha Yok

Yeni uygulama ile yüz kızartıcı suçlardan sabıkası bulunan kişilerin okul servis şoförlüğünden uzak tutulması hedefleniyor. Belli bir sınav ile belge sahibi olacak şoförler öncesi pedagojik formasyon eğitimi alacaklar. Kişisel gelişim ile ilgili yeterli bilgi ve beceriye sahip olup olmadıklarını bakılacak.  Çevre kontrolleri, iş sağlığı ve güvenliği, işin yürütümü ile ilgili psikoteknik konulardan teste tabii tutulacaklar. Söz konusu mesleki yeterlilik belgesi sayesinde yüz kızartıcı suçtan sabıkası bulunan sürücüler okul servis şoförü olamayacak.

Verilen Belgeler Beş Yılda Bir Yenilenecek

Belgeler beş yılda bir yenilenecek. Trafikteki denetimleri trafik polisleri yapacak. Belgesi bulunmayan şoförlere cezai yaptırım uygulanacak. İlerleyen dönemde yapılacak düzenlemelerle belgenin denetimini de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yapmasını amaçlanıyor.

Şoför 26 Yaşında Olmalı

24.02.2015 Tarih ve 29277 sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak 01 Eylül 2015 Tarihinde yürürlüğe giren Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik ile şu şartlar getirilmişti: Şoförler 26 yaşından gün almış olmalı, otobüs türü araçların kullanımında en az 5 yıllık E sınıfı sürücü belgesine sahip olunmalı, minibüs türü araçların kullanımında ise en az 7 yıllık B sınıfı sürücü belgesine sahip olunmalı, sürücülerin her beş yılda bir şoförlük mesleği bakımından bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından almaları, sürücülerin SRC-2 (Şehir içi yolcu Taşımacılığı) belgesine sahip olmaları şartları konulmuştu.

GPS ve Görüntülü, Sesli Kayıt Sistemleri Takılmalı

Ayrıca 13.03.2015 Tarih ve 2015/09 sayılı Ankara Ulaşım Koordinasyon Merkezinin almış olduğu kararda, özel servis araçlarına elektronik ortamda araç takip sistemi (GPS) ve görüntülü, sesli kayıt sistemlerinin en az otuz günlük veriyi depolayacak kapasiteye sahip gece görüş imkânı sağlayan en az iki adet (araç içi ve dışını gösteren) kamera sistemlerinin takılması gerekmekte…

Denetlemeyi Hangi Kurumlar Yapıyor?

Yönetmeliğin 12. Maddesine göre denetimler Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın sorumluluğunda. Bakanlık bu görevi kendi personelinin yanı sıra, valilikler; polis, zabıta ve jandarma gibi kolluk kuvvetleri ile bakanlığın yetkili kıldığı diğer kamu kurum ve kuruluşlarının personeli ile yerine getirebiliyor. Denetimle ilgili olarak bu kuruluşlar bakanlıkla her zaman iş birliği içinde olmak ve talimatlarını yerine getirmek zorunda. Çalışma şartları yönünden Milli Eğitim Bakanlığı ve diğer ilgili kuruluşlar da mevzuatları çerçevesinde her türlü denetimi yapma yetkisine sahip.

 Servislerle İlgili Aksaklıklar Nereye Bildiriliyor?

Yönetmelikte okul yönetimi ve kurulan komisyonun, servis hizmetlerindeki aksaklığı taşımacının bağlı olduğu meslek odalarına bildirmesi ve bu odaların da kendi mevzuatlarına göre disiplin işlemlerini yaparak, sonucu okul yönetimine bildirmesi isteniyor. Yönetmelik şartlarına uymayanların özel izin belgesi, trafik denetleme şube veya bürolarınca iptal ediliyor.

Bu bilgilerin çok daha kapsamlısını haberimizin detayında bulabilirsiniz.

Ancak bir kez daha şunu görüyoruz ki canlar yanmadan bazı konuların sağlıklı ve disiplinli işlemesi sağlanamıyor. Önce bir trajedi arkasından kamuoyunda oluşan tepkiler ve çözüm…

Bence bu süreci değiştirmeliyiz ve olması gereken ne ise bu tür olaylar yaşamadan hayata geçirmeliyiz.

Evlatlarımıza, canlarımıza güzel, başarılı ve her türlü tehlikeden uzak bir öğretim yılı dilerim.